Ngữ văn lớp 8 - Bài 15: Thuyết minh về một thể loại văn học
I/ Từ quan sát đến mô tả, thuyết minh đặc điểm một thể loại văn học .
1/ Đề bài:
Thuyết minh đặc điểm thơ Thất ngôn bát cú Đường luật.
- 8 dòng / bài, 7 tiếng / dòng (bắt buộc, không được thêm, bớt)
2/ Luật bằng trắc
a/ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác
T B B T T B B
T T B B T T B
T T B B B T T
T B T T T B B
T B B T B B T
T T B B T T B
B T T B B T T
B B B T T B B
b/ Đập đá ở Côn Lôn
B B T T T B B
B T B B T T B
T T T B B T T
B B T T T B B
T B B T B B T
B T B B T T B
B T T B B T T
B B B T T B B
3/ Theo luật:
“Nhất, tam, ngũ bất luận
Nhị, tứ, lục phân minh”
( Không cần xét các tiếng 1,3,5. Chỉ xem xét “đối”, “niêm” ở các tiếng thư 2,4,6)
- Bài “ Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác”: tù, thù, châu, đâu: vần bằng
- Bài “ Đập đá ở Côn Lôn”: Lôn, non, hòn, son, con: vần bằng
4/ Nhịp 4/3
5/ Lập dàn bài:
a/ Mở bài: Nêu những hiểu biết của em về thơ thất ngôn bát cú
b/ Thân bài: Giới thiệu các đặc điểm của thể thơ:
- Số câu, số chữ trong một bài
- Quy định bằng, trắc của thể thơ
- Cách gieo vần
- Cách ngắt nhịp
c/ Kết bài: Nêu vai trò của thể thơ từ xưa đến nay
II/ Luyện tập
Bài tập1:
- Bước 1: Định nghĩa truyện ngắn là gì? (Xem bài tham khảo trong sgk)
- Bước 2: Giới thiệu các yếu tố của truyện ngắn
1.Tự sự:
a. Là yếu tố chính, quyết định cho sự tồn tại cho một truyện ngắn
b. Gồm: Sự việc chính và nhân vật chính
VD: Sự việc chính: Lão Hạc giữ tài sản cho con bằng mọi giá
- Nhân vật chính: Lão Hạc
Ngoài ra còn có các sự việc và nhân vật phụ
2. Miêu tả, biểu cảm, đánh giá:
- Là yếu tố bổ trợ giúp cho truyện ngắn sinh động, hấp dẫn
- Thường đan xen các yếu tố tự sự
3.Bố cục, lời văn, chi tiết:
- Bố cục chặt chẽ, hợp lí
- Lời văn trong sáng, giàu hình ảnh
- Chi tiết bất ngờ, độc đáo.