Ngữ văn lớp 8 - Bài 15: Đập đá ở Côn Lôn
I/ Đọc- Tìm hiểu chung
1/ Tác giả:
- Phan Châu Trinh (1872-1926) thôn Tây Hồ, xã Tam phước, Tam Kỳ, Quảng Nam.
- Ông đề xướng phong trào dân chủ. Hoạt động của ông đa dạng, phong phú sôi nổi ở trong nước.Thơ văn trữ tình thấm đẫm tinh thần yêu nước.
2/ Tác phẩm:
- Bài thơ “ Đập đá ở Côn Lôn” sáng tác khi bị bắt đày ra Côn Đảo.
3/ Đọc- hiểu chú thích:
- Thể thơ: thất ngôn bát cú Đường luật.
4/ Bố cục:
2 phần.
+Phần 1( khổ 1): Công việc đập đá
+Phần 2( khổ 2): Cảm nghĩ từ việc đập đá
II/ Đọc- Hiểu văn bản
1/ Bốn câu thơ đầu
- Câu 1: Quan niệm sống của người anh hùng giữa biển khơi với tư thế của 1 con người làm chủ.
=> Khắc họa tư thế sừng sững hiên ngang của người tù cách mạng.
- Đó là lòng kiêu hãnh, là ý chí khẳng định mình, là khát vọng hành động mãnh liệt.
- Xách búa đánh tan năm bảy đống,
Ra tay đập bể mấy trăm hòn.
Nghệ thuật: Phép đối, động từ: xách búa, đánh tan, ra tay, đập bể…
=> Tầm vóc khổng lồ của người anh hùng với những hành động phi thường.
=> Giọng thơ thể hiện khẩu khí ngang tàng, ngạo nghễ của con người dám coi thường mọi thử thách.
2/ Bốn câu thơ cuối
Câu 5-6:
=> Con người phong trần cứng cỏi, trung kiên, không sờn lòng, đổi ý.
Khí phách của người tù cách mạng
Câu 7-8:
- Những người có gan làm việc lớn, khi phải chịu cảnh tù đày chỉ là việc nhỏ, không có gì đáng nói.
- Tin tưởng mãnh liệt ở sự nghiệp yêu nước của mình.
- Coi khinh gian lao, tù đày
- Cặp câu 7-8 là sự đối lập giữa chí lớn của những người có mưu đồ sự nghiệp cứu nước với những thử thách phải gánh chịu được xem như việc con con
III/ Tổng kết
a/ Nghệ thuật:
- Giọng điệu hào hùng, ngang tàng.
- Bút pháp lãng mạn khoa trương.
- Nghệ thuật ẩn dụ, hình ảnh thơ đa nghĩa.
b/ Nội dung:
- Hình ảnh đẹp lẫm liệt, ngang tàng của người anh hùng cứu nước, dù gặp khó khăn, gian nan cũng không sờn lòng đổi chí
- Bất khuất trước gian nguy.
- Trung thành với lý tưởng yêu nước.