Bác ơi - Tố Hữu
BÁC ƠI – TỐ HỮU
I. TÌM HIỂU KHÁI QUÁT:
1. Một nhà hoạt động chính trị lỗi lạc, một cây bút thiên tài:
- Tố Hữu tên thật là Nguyễn Kim Thành (1920-2002). Quê ở làng Phù Lai nay thuộc xã Quãng Thọ, huyện Quãng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế.
2. Tác phẩm:
a. Hoàn cảnh ra đời:
- Ngày 2/9/1969, chủ tịch HCM từ trần, giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ ở nước ta trong thời kì gay go, ác liệt. Cả nước vô cùng thương tiếc vị cha già của dân tộc đã ra đi vĩnh viễn. Trong không khí đau buồn đó Tố Hữu đã không kiềm được dong cảm xúc của mình đã cho rra đời tác phẩm “Bác ơi” để thể hiện nỗi niềm của nhà thơ cũng như cả dân tộc đối với Bác.
b. Bố cục: Chia làm 4 đoạn
- Đoạn 1: Bốn khổ đầu ( Cảm xúc và tâm trạng của nhà thơ khi Bác qua đời)
- Đoạn 2: Sáu khổ tiếp ( Hình tượng Bác trong cảm xúc và suy nghĩ của nhà thơ.)
- Đoạn 3: Ba khổ cuối ( Sự quyết tâm )
của nhân dân đi theo con đường CM mà Bác đã chọn).
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Bốn khổ đầu:
- Lòng người:
+ Xót xa, đau đớn: chạy về, lần theo lối sỏi quen thuộc, bơ vơ đứng nhìn lên thang gác.
+ Bàng hoàng không tin vào sự thật: “Bác đã đi rồi sao Bác ơi”
- Cảnh vật:
+ Hoang vắng, lạnh lẽo, ngơ ngác (phòng im lặng, chuông không reo, rèm không cuốn, đèn không sáng...)
+ Thừa thải, cô đơn, không còn bóng dáng Người.
- Không gian thiên nhiên và con người như có sự đồng điệu “ Đời tuôn nước mắt/ trời tuôn mưa”® Cùng khóc thương trước sự ra đi của Bác
Þ Nỗi đau xót lớn lao bao trùm cả thiên nhiên đất trời và lòng người.
2. Sáu khổ tiếp: Hình tượng Bác Hồ.
- Giàu tình yêu thương đối với mọi người.
- Giàu đức hy sinh.
- Lẽ sống giản dị, tự nhiên, khiêm tốn.
Þ Hình tượng Bác Hồ cao cả, vĩ đại mà giản dị, gần gũi với mọi người càng làm cho chúng ta thêm yêu mến người cha già của dân tộc.
3. Ba khổ cuối: Cảm nghĩ của mọi người khi Bác ra đi:
- Bác ra đi để lại sự thương nhớ vô bờ
- Lý tưởng, con đường cách mạng của Bác sẽ còn mãi soi đường cho con cháu.
- Yêu Bác-> quyết tâm vươn lên hoàn thành sự nghiệp CM
Þ Lời tâm nguyện của cả dân tộc Việt Nam
III. Tổng kết:
- Bài thơ là tình cảm ngợi ca Bác, đau xót, tiếc thương khi Bác qua đời. Đó cũng là tấm lòng kính yêu Bác của Tố Hữu, cũng là của cả dân tộc Việt Nam đối với HCM.
- Bài thơ tiêu biểu cho giọng thơ tâm tình, ngọt ngào, tha thiết của thơ Tố Hữu. Dặc biệt thể thơ bbayr chữ đã làm cho dòng cảm xúc của Tố Hữu thêm tuôn trào hơn.