Lịch sử lớp 7 - Bài 15: Sự phát triển kinh tế và văn hóa thời Trần
I. Sự phát triển kinh tế
1. Nền kinh tế sau chiến tranh.
- Khó khăn: Kinh tế bị tàn phá nặng nề.
- Chủ trương: Khôi phục và phát triển kinh tế
a/ Nông nghiệp:
- Khuyến khích sản xuất.
- Khai hoang ,mở rộng diện tích...
- Làm thuỷ lợi
- Thực hiện chế độ quân điền.
_ Nông nghiệp được phục hồi và phát triển.
b/ Thủ công nghiệp:
- Thủ công nghiệp nhà nước: gồm nhiều ngành nghề khác nhau như: làm gốm, dệt, chế tạo vũ khí, đóng thuyền... rất phát triển.
- Thủ công nghiệp nông dân: làm gốm, đúc đồng, rèn sắt, in, xd... rất phổ biến và phát triển.
- Các làng nghề, phường nghề được thành lập. _ Ngày càng phát triển mạnh, kĩ thuật càng nâng cao.
c/ Thương nghiệp:
- Trong nước: chợ búa mọc lên nhiều, buôn bán tấp nập (Thăng Long )
- Nước ngoài: được đẩy mạnh qua cảng Vân Đồn.
2. Tình hình xã hội sau chiến tranh.
- Xã hội có 2 giai cấp: thống trị và bị trị:
Tầng lớp thống trị: Vua - Vương hầu – Quý tộc, Quan lại – Địa chủ.
Tầng lớp bị trị: Nông dân – Tá điền, Thợ thủ công – Thương nhân, Nông nô – Nô tì.
- Xã hội ngày càng phân hoá sâu sắc hơn: địa chủ ngày càng càng đông, nông nô và nô tì ngày càng nhiều.
II. Sự phát triển văn hóa
1. Đời sống văn hoá:
- Tín ngưỡng : thờ cúng tổ tiên, thờ các anh hùng dân tộc có công với đất nước... vẫn được duy trì và phát triển.
- Đạo Phật phát triển nhưng không bằng thời Lý.
- Nho giáo phát triển mạnh do nhu cầu xây dựng bộ máy Nhà nước.
- Văn hoá dân gian: ( ca hát, nhảy múa...) phổ biến và phát triển.
- Tập quán sống rất giản dị : Đi chân đất, quần áo đơn giản
-> Các họat động văn hoá phong phú, đa dạng, nhiều vẻ mạng đậm bản sắc dân tộc.
2. Văn học.
- Văn học : (chữ Hán , chữ Nôm ) rất phát triển với các tên tuổi Trần Quốc Tuấn, Trương Hán Siêu....
-> Nội dung : phong phú mang đậm bản sắc dân tộc, chứa đựng lòng yêu nước, tự hào dân tộc
3. Giáo dục và khoa học kĩ thuật.
- Giáo dục: trường học mở ra ngày càng nhiều, các kì thi chọn người giỏi được tổ chức thường xuyên.
-> Nhận xét : Giáo dục rất phát triển
- Lập ra Quốc sử viện
- Quân sự, y học, thiên văn học: đạt nhiều thành tựu.
- Khoa học kĩ thuật: rất phát triển.
-> Nhận xét: Phát triển mạnh trên mọi lĩnh vực và nhiều đóng góp cho nền văn hoá dân tộc, tạo bước phát triển cao cho nền văn minh Đại Việt.
4. Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc.
- Nhiều công trình kiến trúc có giá trị và quy mô lớn: Tháp Phổ Minh, thành Tây Đô, hòang thành Thăng Long ....
- Nghệ thuật điêu khắc tinh xảo đạt đến trình độ cao, rõ nét.