Bài 20: Tạo giống mới nhờ công nghệ gen

Bài 20: Tạo giống mới nhờ công nghệ gen

Bài tập 1 trang 86 SGK Sinh học 12

Hãy chọn phương án trả lời đúng:

Người ta phải dùng thể truyền để chuyển một gen từ tế bào này sang tế bào khác là vì …

A. Nếu không có thể truyền thì gen cần chuyển sẽ không chui vào được tế bào nhận.

B. Nếu không có thể truyền thì gen có vào được tế bào nhận cũng không thể nhân lên được và phân li về các tế bàọ con khi tế bào phân chia.

C. Nếu không có thể truyền thì ta khó có thể thu được nhiều sản phẩm của gen trong tế bào nhận.

D. Nếu không có thể truyền thì gen sẽ không thể tạo ra sản phẩm trong tế bào nhận.

Gợi ý trả lời bài 1

Người ta phải dùng thể truyền để chuyển một gen từ tế bào này sang tế bào khác là vì nếu không có thể truyền thì ta khó có thể thu được nhiều sản phẩm của gen trong tế bào nhận.

⇒ Đáp án C

Bài 2 (trang 86 SGK Sinh học 12):

Hệ gen của sinh vật có thể được biến đổi bằng những cách nào?

Để làm biến đổi hệ gen của một sinh vật, người ta có thể tiến hành theo 3 cách sau:

- Đưa thêm một gen lạ (thường là gen của một loài khác) vào hệ gen. Sinh vật có được gen của loài khác bằng cách này được gọi là sinh vật chuyển gen.

- Làm biến đổi một gen đã có sẵn trong hệ gen. Một gen nào đó của sinh vật có thể được làm biến đổi cho nó sản xuất nhiều sản phẩm hơn hoặc làm cho nó được biểu hiện một cách khác thường.

- Loại bỏ hoặc làm bất hoạt một gen nào đó không mong muốn trong hệ gen. Ví dụ, cà chua biến đổi gen có gen làm chín quả bị bất hoạt, vì thế quả cà chua có thể vận chuyển đi xa hoặc bảo quản lâu dài.

Bài 3 (trang 86 SGK Sinh học 12): 

Trình bày phương pháp tạo động vật chuyển gen và những thành tựu tạo giống động vật biến đổi gen.

·         Phương pháp tạo động vật chuyển gen:

      - Người ta lấy trứng ra khỏi con vật nào đó rồi cho thụ tinh trong ống nghiệm.

      - Tiêm gen cần chuyển vào hợp tử và hợp tử phát triển thành phôi.

      - Cấy phôi đã được chuyển gen vào trong tử cung của con vật khác để nó mang thai và sinh đẻ bình thường.

Nếu gen được chuyển gắn thành công vào hệ gen của hợp tử và phôi phát triển bình thường thì sẽ cho ra đời một con vật chuyển gen.

·         Thành tựu tạo giống động vật biến đổi gen

      Người ta đã chuyển thành công gen prôtêin huyết thanh người vào cừu và chuyển thành công gen chứa hoocmôn sinh trưởng của chuột cống và chuột nhắt.

Bài tập 4 trang 86 SGK Sinh học 12:

Trình bày những thành tựu tạo giống cây trồng và vi sinh vật biến đổi gen.

Gợi ý trả lời bài 4

Thành tựu tạo giống cây trồng:

-          Chuyển gen kháng thuốc diệt cỏ từ loài thuốc lá cảnh vào cây bông và đậu tương.

-          Chuyển gen chống vi rút vào khoai tây.

Thành tựu tạo giống vi sinh vật biến đổi gen:

-          Tạo vi khuẩn kháng thể miễn dịch cúm.

-          Tạo gen mã hoá insulin trị bệnh đái tháo đường.

-          Tạo chủng vi khuẩn sản xuất ra các sản phẩm có lợi trong nông nghiệp.

Bài tập 5 trang 86 SGK Sinh học 12

Trong việc thay thế các gen gây bệnh ở người bằng các gen lành, tại sao các nhà khoa học lại nghiên cứu sử dụng virut làm thế truyền trong việc thay thế các gen gây bệnh ở người bằng các gen lành mà không dùng thể truyền là plasmit?

Gợi ý trả lời bài 5

  • Nếu tách ADN của người ra khỏi tế bào rồi tách lấy gen nào đó gắn vào plasmit sau đó đưa vào tế bào vi khuẩn E. coli thì vi khuẩn đó sẽ không tổng hợp ra được prôtêin của người hoặc tổng hợp ra được một prôtêin khác với prôtêin của người.
  • Gen của người là gen phân mảnh nên khi phiên mã cần phải cắt các đoạn intron đi. Tuy nhiên, tế bào vi khuẩn lại không có hệ enzim cắt bỏ các intron trong gen người nên mARN được phiên mã từ gen người trong tế bào vi khuẩn hoặc sẽ không được dịch mã hoặc sẽ được dịch mã cả phần intron nên sẽ cho ra prôtêin bất bình thường (không có giá trị đối với con người).