AXIT, BAZƠ VÀ MUỐI

I. Axit

 1.  Định nghĩa Axit là chất khi tan trong nước phân li cho ra cation H⁺.

 VD:

HCl → H⁺ + Cl^-

CH₃COOH D CH₃COO^- + H⁺

Vậy các dung dịch axit đều có một số tính chất chung, đó là tính chất của cation H⁺ trong dd.

 2. Axit nhiều nấc

 a) Axit nhiều nấc:

- Axit mà một phân tử chỉ phân li một nấc ra ion H⁺ là axit một nấc.

 Vd: HCl, HNO₃, CH₃COOH…

- Axit mà một phân tử phân li nhiều nấc ra ion H⁺ là axit nhiều nấc.

 Vd: H₂SO₄, H₃PO₄, H₂S…

   H₂SO₄→H⁺ +   HSO₄^-

   HSO₄^-   D  H⁺ + SO₄^2-

   H₃PO₄  D H⁺ + H₂PO₄^-

   H₂PO₄^-  D  H⁺ + HPO₄^2-

   HPO₄^2-  D  H⁺ + PO₄^3-

II. Bazơ

1.Định nghĩa Bazơ là chất khi tan trong nước phân li ra ion OH^-.

2. Bazơ nhiều nấc:

- Bazơ mà một phân tử chỉ phân li một nấc ra ion OH^-  là bazơ một nấc.

Ví dụ:

     NaOH  -->  Na⁺ + OH^-.

 Ca(OH)₂ <--> Ca²⁺ + 2OH^-

Vậy các dung dịch bazơ đều có một số tính chất chung , đó là tính chất của các anion OH^- trong dung dịch.

III Hiđroxit lưỡng tính:

1. Định nghĩa: Hidroxit lưỡng tính là hidroxit khi tan trong nước vừa có thể phân li như axit, vừa có thể phân li như bazơ.

 Phân li theo kiểu bazơ:

              Zn(OH)₂  <--> Zn²⁺ + 2OH^-

Phân li theo kiểu axit:

             Zn(OH)₂  <--> 2H⁺ + ZnO₂^2-

          (H₂ZnO₂)

Các hidroxit lưỡng tính thường gặp là: Zn(OH)₂, Pb(OH)₂, Sn(OH)₂, Al(OH)₃.

Các hidroxit lưỡng tính đều ít tan trong nước và lực axit, lực bazơ đều yếu.   

IV. Muối:

1.Định nghĩa: Muối là hợp chất khi tan trong nước phân li ra cation kim loại (hoặc cation NH₄⁺) và anion gốc axit.

Ví dụ:

(NH₄)₂SO₄ --> 2NH₄⁺ + SO₄^2-.

         AgCl --> Ag⁺ + Cl^-.

2. Phân loại:

Ví dụ muối :

NaCl, K₂SO₄, AgCl, BaSO₄, CuCl₂...

NaHCO₃, K₂HPO₄, Ca(HCO₃)₂,....

Có 2 loại muối:

a. Muối trung hòa:  là muối mà anion gốc axit không còn hidro có khả năng phân li ra ion  H⁺ (hidro có tính axit).

Ví dụ : Na₂CO₃, CaSO₄, (NH₄)₂CO₃...

b. Muối axit: là muối mà anion gốc axit còn hidro có khả năng phân li ra ion H⁺ .

Ví dụ: NaHCO₃, KHSO₄, CaHPO₄,...

Chú ý muối Na₂HPO₃ là muối trung hòa.

3. Sự điện li của muối trong nước:

- Hầu hết các muối khi tan trong nước đều phân li hoàn toàn ra ion ion, trừ HgCl₂, Hg(CN)₂, CuCl...

Ví dụ :

       AgCl --> Ag⁺ + Cl^-.

       Na₂SO₄ --> 2Na⁺ + SO₄^2-

       CaCO­₃ --> Ca²⁺ + CO₃^2-

- Nếu anion gốc axit còn hidro có tính axit thì gốc này tiếp tục phân li yếu ra ion H⁺.

Ví dụ:

        K₂SO₄  --> 2K⁺ + SO₄^2-.

       NaHCO₃ --> Na⁺ + HCO₃^-.

       HCO₃^-  <--> H⁺ + CO₃^2-.