Bài 16: THỜI BẮC THUỘC VÀ CUỘC ĐẤU TRANH GIÀNH ĐỘC LẬP DÂN TỘC (TT)

Bài 16

THỜI BẮC THUỘC VÀ CUỘC ĐẤU TRANH

GIÀNH ĐỘC LẬP DÂN TỘC (TT)

II. Cuộc đấu tranh giành độc lập (thế kỷ I đến đầu thế kỷ X).

1. Khái quát phong trào đấu tranh từ thế kỷ I đến thế kỷ X.

Thời gian	Tên cuộc khởi nghĩa
40	Hai Bà Trưng
100, 137, 144	Nhân dân Nhật Nam
157	Nhân dân Cửu Cân
178, 190	Nhân dân Giao Chỉ
248	Bà Triệu
542	Lý Bí
687	Lý Tự Tiên
722	Mai Thúc Loan
776 – 791	Phùng Hưng
905	Khúc Thừa Dụ
938	Ngô Quyền và chiến thắng Bạch Đằng

a. Nhận xét

Trong suốt 100 năm Bắc thuộc, dân Âu Lạc liên tiếp vùng dậy đấu tranh giành độc lập dân tộc.

Các cuộc khởi nghĩa nổ ra liên tiếp, rộng lớn, nhiều cuộc khởi nghĩa có nhân dân cả ba quận tham gia.

b. Kết quả

Nhiều cuộc khởi nghĩa đã thắng lợi lập được chính quyền tự chủ (Hai Bà Trưng, Lý Bí, Khúc Thừa Dụ).

c. Ý nghĩa

Thể hiện tinh thần yêu nước chống giặc ngoại xâm, ý chí tự chủ và tinh thần dân tộc của nhân dân Âu Lạc.

2. Một số cuộc khởi nghĩa tiêu biểu

Cuộc khởi nghĩa	Thời gian	Kẻ thù	Địa bàn	Tóm tắt diễn biến	Ý nghĩa
Hai Bà Trưng	3/40	Nhà Đông Hán	Hát Môn Mê Linh, Cổ Loa, Thủy Lâu	- Tháng 3/40, Hai Bà Trưng phất cờ khởi nghĩa được nhân dân nhiệt liệt hưởng ứng chiếm được Cổ Loa buộc Thái thú Tô Định trốn về nước. Khởi nghĩa thắng lợi, Trưng Trắc lên làm vua xây dựng chính quyền tự chủ. - Năm 42, nhà Hán đưa hai vạn quân sang xâm lược. Hai Bà Trưng tổ chức kháng chiến anh dũng nhưng do chênh lệch về lực lượng, Hai Bà Trưng hy sinh.	- Mở đầu cho cuộc đấu tranh chống áp bức đô hộ của nhân dân Âu Lạc. - Khẳng định khả năng vai trò của phụ nữ trong đấu tranh chống ngoại xâm.
Lý Bí	542	Nhà Lương	Long Biên Tô Lịch	- Năm 542, Lý Bí liên kết hào kiệt các châu thuộc miền Bắc nước ta khởi nghĩa lật đổ chế độ đô hộ. - Năm 544, Lý Bí lên ngôi lập nước Vạn Xuân. - Năm 542, nhà Lương đem quân xâm lược, Lý Bí trao binh quyền cho Triệu Quang Phục tổ chức kháng chiến. - Năm 550, Triệu Quang Phục lên ngôi vua. - Năm 571, Lý Phật Tử cướp ngôi. -Năm 603, nhà Tùy xâm lược nước Vạn Xuân thất bại.	- Giành được độc lập tự chủ sau 500 năm đấu tranh bền bỉ. - Khẳng định được sự trưởng thành của phong trào đấu tranh giành độc lập của nhân dân ta thời Bắc thuộc.
Khúc Thừa Dụ	905	Nhà Đường	Tống Bình	- Năm 905, Khúc Thừa Dụ được nhân dân ủng hộ đánh chiếm Tống Bình, giành quyền tự chủ (xưng Tiết độ sứ). - Năm 907, Khúc Hạo xây dựng chính quyền độc lập tự chủ.	- Lật đổ ách đô hộ của nhà Đường, giành độc lập tự chủ. - Đánh dấu căn bản trong cuộc đấu tranh giành độc lập của nhân dân ta thời Bắc thuộc.
Ngô Quyền	938	Nam Hán	Bạch Đằng	- Năm 938, nhà Nam hán xâm lược nước ta. Ngô Quyền lãnh đạo nhân dân giết chết tên phản tặc Kiều Công Tiễn và tổ chức đánh quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng, đập tan âm mưu xâm lược của nhà Nam Hán.	- Bảo vệ vững chắc nền độc lập tự chủ của đất nước. - Kết thúc vĩnh viễn 1.000 năm đô hộ của phong kiến phương Bắc.