Lịch sử lớp 7 - Ôn tập chương V
Câu 1:Tình hình chính trị nước ta thế kỷ XVI như thế nào ?
* Triều đình nhà Lê.
- Nguyên nhân: Vua quan không lo việc nước,chỉ hưởng lạc xa xỉ,xây dựng cung điện tốn kém.
- Hậu quả:+ Triều đình rối loạn nội bộ chia bè kéo cánh tranh giành quyền lực.
+ Đời sống nhân dân vô cùng khổ cực.
-> Nhận xet: kém về năng lực và nhân cách đẩy chính quyền và đất nước vào thế tự suy vong.
Câu 2: Sự hình thành Nam – Bắc triều, Nguyên nhân, Diễn biến, Kết quả, Hậu quả của chiến tranh Nam – Bắc triều?
a. Sự hình thành Nam – Bắc triều:
- Năm 1527 Mạc Đăng Dung cướp ngôi nhà Lê, lập ra nhà Mạc -> Bắc triều.
- Năm 1533 Nguyễn Kim vào Thanh Hóa lập một người dòng dõi nhà Lê lên làm vua -> Nam triều.
b. Nguyên nhân: Bắc triều >< Nam triều
c. Diễn biến: Diễn ra hơn 50 năm.
d. Kết quả: Năm 1592Nam triều chiếm được Thăng Long, họ Mạc chạy lên Cao Bằng, chiến tranh chấm dứt.
- Hậu quả:
+ Gây tổn thất lớn về người và của.
+ Hàng vạn người phải đi phu , đi lính.
+ Chính quyền không chăm lo phát triển sản xuất -> đời sống nhân dân cực khổ.
+ Nhân dân phải phiêu tán khắp nơi.
Câu 3: Sự hình thành Thế lực họ Nguyễn. Nguyên nhân, diễn biến, kết quả, hậu quả của chiến tranh Đàng trong – Đàng ngoài?
a. Hình thành thế lực họ Nguyễn
- Năm1545 Nguyễn Kim chết con rể là Trịnh Kiểmlên nắm binh quyền, con thứ của Nguyễn Kim là Nguyễn Hoàng được cử vào trấn thủ Thuận Hoá,Quảng Nam.
-> Thế lực họ Nguyễn ở đàng Trong được hình thành
- Nguyên nhân: họ Trịnh >< họ Nguyễn
b.Diễn biến: Từ năm 1627 -> 1672 họTrịnh và họ Nguyễn đã đánh nhau 7 lần không phân thắng bại.
c. Kết quả:Lấy sông Giang làm ranh giới phân chia đất nước Đàng trong - Đàng ngoài.
d.Hậu quả:
- Đất nước chia cắt Đàng trong – Đàng ngoài
- Gây trở ngại cho giao lưu kinh tế - văn hóa đất nước không phát triển được.
- Cư dân ở 2 bên bờ sông Gianh phải chuyển đi nơi khác.
- Dải đất từ Nghệ An -> Quảng Bình là chiến trường khốc liệt.
- Tính chất: cuộc chiến tranh này phi nghĩa
Câu 4: Trình bày tình hình nông nghiệp Đàng Ngoài thế kỷ XVI - XVIII?
- Nông nghiệp: bị tàn phá nghiêm trọng
+ N.nhân:
- Những cuộc xung đột giữa các tập đoàn PK kéo dài.
- Chính quyền Lê - Trịnh ít quan tâm đến: phát triển sản xuất,làm thuỷ lợi và tổ chức khai hoang.
- Ruộng đất công bị cường hào đem cầm bán.
- Chế độ binh dịch nặng nề,nạn tham ô hoành hành, quan lại hà khắc, bạo ngược, đua nhau ăn chơi xa xỉ..
+ Hậu quả: Ruộng đất bỏ hoang, mất mùa đói kém xảy ra dồn dập, nông dân bỏ làng phiêu tán khắp nơi.
=> Kinh tế nông nghiệp giảm sút ,đời sống nông dân đói khổ.
Câu 5: Trình bày tình hình nông nghiệp Đàng Trong thế kỷ XVI - XVIII?
- Khai thác vùng Thuận- Quảng đế củng cố cát cứ.
- Chính sách:
+ Tổ chức di dân khai hoang,cấp nông cụ,lương ăn,lập thành làng ấp.
+ Triệu tập dân lưu vong khuyến khích họ trở về quê cũ làm ăn.
+ Tha tô thuế, binh dịch 3 năm.
- Kết quả: Năm 1776 số dân đinh tăng 126.857 suất, số ruộng tăng 265.507 mẫu.
- Năm 1698 đặt phủ Gia Định mở rộng xuống vùng đất Mỹ Tho, Hà Tiên, lập thôn xóm mới ở ĐB Sông Cửu Long.
=> Nông nghiệp phát triển,đời sống nông dân ổn định.
- Xã hội: Hình thành tầng lớp địa chủ lớn, chiếm đoạt nhiều ruộng đất.
Câu 6: Sự phát triển các nghề thủ công và buôn bán ở nước ta thế kỷ XVI – XVIII như thế nào ?
* Thủ công nghiệp :
+ Thủ công nghiệp nhà nước: ( đóng thuyền, đúc đồng…) rất phát triển.
+ Thủ công nghiệp nhân dân: làng thủ công: ( Dệt vải lụa,gốm,rèn sắt… ) rất phát triển
* Thương nghiệp:
- Trong nước: Xuất hiện nhiều chợ, phố xá, các đô thị. Ở Đàng Ngoài có Thăng Long, Phố Hiến, ở Đàng Trong có Thanh Hà, Hội An, Gia Định,...
- Buôn bán với nước ngoài: Nửa đầu thế kỉ XVII rất phát triển, nửa sau thế kỉ XVIII thì hạn chế.
Câu 7: Quang Trung có chính sách gì để phục hồi kinh tế, xây dựng văn hóa, dân tộc và quốc phòng, ngoại giao?
1 / Phục hồi kinh tế, xây dựng văn hóa, dân tộc.
- Khó khăn: Kinh tế suy sụp, đồng ruộng bỏ hoang, làng xóm tiêu điều -> đời sống nhân dân khổ cực.
- Chủ trương: khôi phục kinh tế phát triển văn hóa – giáo dục.
a/ Kinh tế:
- Nông nghiệp: + Ban hành chiếu khuyến nông.
+ Bãi bỏ hoặch giảm tô thuế.
-> Tác dụng: được mùa, đời sống nhân dân ấm no.
- Thương nghiệp:
+ Giảm thuế.
+ Mở cửa ải thông thương chợ búa.
b/ Văn hóa – Giáo dục:
+ Ban chiếu lập học.
+ Đề cao chữ nôm.
+ Lập viện sùng chính.
=> Tác dụng: kinh tế được phục hồi, xã hội ổn định.
2/ Chính sách quốc phòng, ngoại giao.
- Khó khăn:
+ Phía Bắc:Lê Duy Chỉ lén lút hoạt động.
+ Phía Nam: Nguyễn Ánh cầu viện quân Pháp chiếm Gia Định
* Quốc phòng:
+ Xây dựng lực lượng quân đội mạnh (4 binh chủng).
* Ngoại giao:
+ Chính sách mềm dẻo, khéo léo, kiên quyết bảo vệ tổ quốc.
+ Tiêu diệt nội phản ( Lê Duy Chỉ ).
+ Tiến quân vào Gia Định tiêu diệt Nguyễn Anh và quân Pháp
=> 16/9/1792 Quang Trung qua đời.