Bài 17: Cấu trúc di truyền và quần thể (tiếp theo)
III. Cấu trúc di truyền của QT ngẫu phối:
1. Quần thể ngẫu phối:
a) Khái niệm: Quần thể được gọi là ngẫu phối khi các cá thể trong quần thể lựa chọn bạn tình để giao phối 1 cách hoàn toàn ngẫu nhiên.
b) Đặc điểm:
– Có nhiều biến dị di truyền làm nguồn nguyên liệu cho quá trình tiến hoá và chọn giống.
– Sự đa dạng (có rất nhiều biến dị) di truyền của quần thể được duy trì tương đối ổn định qua các thế hệ.
2. Trạng thái cân bằng di truyền của QT:
a) Khái niệm: 1 quần thể được gọi là đang ở trạng thái cân bằng di truyền khi tỷ lệ các kiểu gen của quần thể tuân theo công thức: p2 + 2pq + q2=1.
– p là tần số alen trội, q là tần số alen lặn và tổng p+q=1.
-p2 là tần số KG đồng h.tử trội, 2pq là tần số KG dị h.tử và q2 là tần số KG đồng h.tử lặn.
b) Định luật Hacdi-Vanbec: Trong 1 quần thể lớn, ngẫu phối, nếu không có các yếu tố làm thay đổi tần số alen thì thành phần kiểu gen của quần thể sẽ duy trì không đổi từ thế hệ này sang thế hệ khác theo đẳng thức: p2 + 2pq + q2=1. (p2 AA+ 2pqAa + q2aa =1)
c) Điều kiện:
– Quần thể phải có kích thước lớn(số lượng cá thể nhiều).
– Các cá thể trong quần thể phải giao phối với nhau 1 cách ngẫu nhiên.
– Các cá thể có kiểu gen khác nhau phải có sức sống và khả năng sinh sản như nhau.
– Đột biến không xảy ra hay xảy ra thì tần số đột biến thuận phải bằng tần số đột biến nghịch.
– Quần thể phải được cách ly với các quần thể khác.
d) ý nghĩa:
– Từ tần số các cá thể có kiểu hình lặn, chúng ta có thể tính được tần số của alen lặn, alen trội, tần số của các loại kiểu gen trong quần thể .