Ngữ Văn lớp 6 - Sông nước Cà Mau (Đoàn Giỏi)

I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả :

- Đoàn Giỏi : 1925 – 1989

- Quê : tỉnh Tiền Giang

- Tác phẩm :  thường viết về cuộc sống, thiên nhiên và con người ở Nam Bộ.

2. Tác phẩm :

Trích từ chương 18 truyện đất rừng Phương Nam, viết năm 1957 là truyện dài của Đoàn Giỏi.

3. Đọc và tìm hiểu chú thích.

a. Đọc : To, nhấn giọng ở  từ miêu tả .

b. Chú thích : SGK

II. Tìm hiểu văn bản .

*Bố cục:3 phần

- Ấn tượng toàn cảnh

- cảnh kênh rạch, sông ngòi

- cảnh chợ Năm Căn

1. Ấn tượng ban đầu về toàn cảnh sông nước Cà Mau.

- Sông ngòi kênh rạch : chi chích như mạng nhện

- Trời nước, mây : một màu sắc xanh

- Tiếng sống biển rì rào bất tận

→ Rất nhiều sông ngòi cây cối, phủ kín một màu xanh , một thiên nhiên còn nguyên sơ đầy hấp dẫn và bí ẩn.

2. Cảnh sông ngòi kênh rạch Cà Mau.

- Độc đáo trong cách đật tên sông tên.

- Độc đáo trong dòng chảy Năm Căn.

- Rừng đước Năm Căn.

→ Cứ theo đặc điểm riêng của nó mà gọi tên : rạch mái giầm, kênh bọ mắt,…

→ Dân dã , mộc mạc theo lối dân gian.

- Phong phú và đa dạng, hoang sơ thiên nhiên gắn bó với người dân lao động

- Dòng sông : nước ấm ầm đổ ra biển như thác, cá hàng đàn đen trũi như người bơi ếch

- Rừng đước : dựng cao ngất như 2 dãy trường thành vô tận.

→ Tả trực tiếp bằng thị giác , thính giác.

- Dùng nhiều so sánh → cảnh hiện lên cụ thể sinh động, hấp dẫn.

=>Thiên nhiên mang vẽ đẹp hùng vĩ.

3. Cảnh chợ Năm Căn.

- Lều lá nằm quanh nhà tầng, nhiều thuyền trên bến, nhà bè như khu phố nổi.

- Bán đủ thứ nhiều dân tộc.

- Chú trọng liệt kê : Những nhà , những bè, những lán, những lò.

→ Cảnh tượng đông vui tấp nập, háp dẫn, độc đáo.

III. Ý nghĩa văn bản

- Thiên nhiên phong phú, hoang sơ,sinh hoạt độc đáo hấp dẫn.

- Am hiểu cuộc sống ở nơi đây.

-  Biết quan sát, so sánh , nhận xét. Có tình cảm say mê với đối tượng miêu tả.