Ngữ Văn lớp 6 - Sông nước Cà Mau (Đoàn Giỏi)
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả :
- Đoàn Giỏi : 1925 – 1989
- Quê : tỉnh Tiền Giang
- Tác phẩm : thường viết về cuộc sống, thiên nhiên và con người ở Nam Bộ.
2. Tác phẩm :
Trích từ chương 18 truyện đất rừng Phương Nam, viết năm 1957 là truyện dài của Đoàn Giỏi.
3. Đọc và tìm hiểu chú thích.
a. Đọc : To, nhấn giọng ở từ miêu tả .
b. Chú thích : SGK
II. Tìm hiểu văn bản .
*Bố cục:3 phần
- Ấn tượng toàn cảnh
- cảnh kênh rạch, sông ngòi
- cảnh chợ Năm Căn
1. Ấn tượng ban đầu về toàn cảnh sông nước Cà Mau.
- Sông ngòi kênh rạch : chi chích như mạng nhện
- Trời nước, mây : một màu sắc xanh
- Tiếng sống biển rì rào bất tận
→ Rất nhiều sông ngòi cây cối, phủ kín một màu xanh , một thiên nhiên còn nguyên sơ đầy hấp dẫn và bí ẩn.
2. Cảnh sông ngòi kênh rạch Cà Mau.
- Độc đáo trong cách đật tên sông tên.
- Độc đáo trong dòng chảy Năm Căn.
- Rừng đước Năm Căn.
→ Cứ theo đặc điểm riêng của nó mà gọi tên : rạch mái giầm, kênh bọ mắt,…
→ Dân dã , mộc mạc theo lối dân gian.
- Phong phú và đa dạng, hoang sơ thiên nhiên gắn bó với người dân lao động
- Dòng sông : nước ấm ầm đổ ra biển như thác, cá hàng đàn đen trũi như người bơi ếch
- Rừng đước : dựng cao ngất như 2 dãy trường thành vô tận.
→ Tả trực tiếp bằng thị giác , thính giác.
- Dùng nhiều so sánh → cảnh hiện lên cụ thể sinh động, hấp dẫn.
=>Thiên nhiên mang vẽ đẹp hùng vĩ.
3. Cảnh chợ Năm Căn.
- Lều lá nằm quanh nhà tầng, nhiều thuyền trên bến, nhà bè như khu phố nổi.
- Bán đủ thứ nhiều dân tộc.
- Chú trọng liệt kê : Những nhà , những bè, những lán, những lò.
→ Cảnh tượng đông vui tấp nập, háp dẫn, độc đáo.
III. Ý nghĩa văn bản
- Thiên nhiên phong phú, hoang sơ,sinh hoạt độc đáo hấp dẫn.
- Am hiểu cuộc sống ở nơi đây.
- Biết quan sát, so sánh , nhận xét. Có tình cảm say mê với đối tượng miêu tả.