Ngữ Văn lớp 6 - Bức tranh của em gái tôi ( Tạ Duy Anh )
I. Đọc - Tìm hiểu chung
1. Tác giả :
- Tạ Duy Anh sinh năm 1959
- Quê Chương Mỹ - Hà Tây
2. Tác phẩm :
Là truyện ngắn đạt giải nhì trong cuộc thi viết “ Tương lai vẫy gọi” của báo TNTP.
3. Đọc và tìm hiểu chú thích.
- Mừng quýnh: mừng quá đến mức cuống quýt
- Thẩm định: xem xét để xác định, quyết định
- Xét nét: để ý từng li từng tí ở người khác
- Thôi miên: tác động vào tâm lý để thu hút hoàn toàn trạng thái tinh thần của người nào đó, khiến họ làm theo những yêu cầu của người điều khiển; ở đây có nghĩa là nhìn như bị thu hút tất cả tâm trí
4. Phương thức kể chuyện
- Ngôi thứ nhất bằng lời của nhân vật người anh
II. Tìm hiểu văn bản.
1. Nhân vật người anh.
a. Cuộc sống thưòng ngày
- Coi thưòng, bực bội:
+ Gọi em là Mèo
+Bí mật theo dõi các việc làm của em -> tò mò , kẻ cả
b. Tài năng của em gái được phát hiện:
- Mọi người thấy em gái có tài vẽ và được giải -> mừng rỡ , ngạc nhiên
- Còn anh thì không vui vì đố kị với tài năng , thấy mình thua kém , không đuợc mọi người quan tâm.Mặt khác luôn coi em là bẩn thỉu, tự cho mình hơn hẳn
+ Lén xem tranh
+ Hay gắt gỏng với em vô cớ
+ Miễn cưỡng cùng gia đình đi xem tranh đoạt giải của em
+ Đẩy em ra
c.Khi nhận ra mình trong bức tranh
- “ Trời ạ ! thì ra nó chế thuốc vẽ ”
→ Ngạc nhiên , xúc động , hãnh diện và cả xấu hổ vì thấy mình hoàn hảo quá trong mắt em
+ Ngạc nhiên vì không ngờ mình hoàn hảo thế, em tài thế.
+Hãnh diện vì cả 2 anh em đều hoàn hảo
+ Xấu hổ vì mình đã xa lánh, ghen tị với em
=> Người anh đã nhận ra hạn chế của mình , nhận ra tình cảm trong sáng nhân hậu của em gái.
2. Nhân vật người em
- Tính tình : hồn nhiên , trong sáng, độ lượng và nhân hậu
- Tài năng :
+ vẽ sự vật có hồn
+ Vẽ những gì yêu quý nhất
+ Như con mèo theo nhận xét của anh
- Cả tài năng và tấm lòng, nhất là tấm lòng trong sáng hồn nhiên độ lượng giành cho anh trai
- Tấm lòng trong sáng , đẹp đẽ giành cho người thân và nghệ thuật
III. Ý nghĩa văn bản.
- Sự chiến thắng của tình cảm trong sáng, nhân hậu đối với sự ghen ghét đố kỵ
- Truyện đề cao sức mạnh nghệ thuật góp phần hoàn thiện con người
- Kể chuyện bằng ngôi thứ nhất ( dễ kể , hồn nhiên , chân thực )
- Miêu tả chân thực diễn biến tâm lý của nhân vật.
IV. Ghi nhớ :
Tình cảm trong sáng hồn nhiên và lòng nhân hậu của người em gái đã giúp cho người anh nhận ra phần hạn chế ở chính mình . truyện đã miêu tả tinh tế tâm lí nhân vật qua cách kể theo ngôi thứ nhất .