Bài: 32: Bệnh truyền nhiễm và miễn dịch

Bài: 32: Bệnh truyền nhiễm và miễn dịch

BÀI: 32: BNH TRUYN NHIM VÀ MIN DCH

I. Bệnh truyền nhiễm:

1. Những vấn đề chung về bệnh truyền nhiễm:

a) Khái niệm:

-Bệnh truyền nhiễm là bệnh do vi sinh vật gây ra, có khả năng lây lan từ cá thể này sang cá thể khác.

b) Tác nhân gây bệnh:

Tác nhân gây bệnh: vi khuẩn, nấm, Virus,…

c) Điều kiện gây bệnh:

            + Độc lực

            + Số lượng đủ lớn

            + Con đường xâm nhập thích hợp

2. Các phương thức lây truyền và phòng tránh:

Tên bệnh

Vi sinh vật gây bệnh

Phương thức lây truyền

Cách phòng tránh

Tả, lị

Vi khuẩn

Qua ăn uống (tiêu hoá)

Vệ sinh ăn uống

HIV/AIDS

VR HIV

3 cách: qua máu; quan hệ tình dục; mẹ sang con

An toàn trong truyền máu và tình dục

Cúm

VR cúm

Hô hấp

Cách li nguồn bệnh

Lao

Vi khuẩn lao

Hô hấp

Cách li bệnh

Vệ sinh môi trường

II. Miễn dịch:

1. Khái niệm:

Miễn dịch là khả năng tự bảo vệ đặc biệt của cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh khi chúng xâm nhập vào cơ thể.

2. Miễn dịch không đặc hiệu và miễn dịch đặc hiệu

 

Miễn dịch không đặc hiệu

Miễn dịch  đặc hiệu

Điều kiện để có miễn dịch

Là loại miễn dịch tự nhiên mang tính bẩm sinh, không đòi hỏi phải có tiếp xúc với kháng nguyên.

Xảy ra khi có kháng nguyên xâm nhập

Cơ chế tác động

-Ngăn cản không cho vi sinh vật xâm nhập vào cơ thể (da, niêm mạc, nhung mao đường hô hấp, nước mắt,…)

-Tiêu diệt các vi sinh vật xâm nhập (thực bào, tiết dịch phá huỷ)

-Hình thành kháng thể làm kháng nguyên không hoạt động được.

-Tế bào T độc tiết prôtêin độc làm tan tế bào nhiễm, khiến virus không hoạt động được

Tính đặc hiệu

Không có tính đặc hiệu

Có tính đặc hiệu

Miễn dịch đặc hiệu xảy ra khi có kháng nguyên xâm nhập gồm 2 loại:

a. Miễn dịch thể dịch: Là miễn dịch sản xuất ra kháng thể

b. Miễn dịch tế bào: Là miễn dịch có sự tham gia của các tế bào T độc

 

Miễn dịch  thể dịch

Miễn dịch  tế bào

Phương thức miễn dịch

Cơ thể sản xuất ra kháng thể đặc hiệu

Có sự tham gia của các tế bào T độc

Cơ chế tác động

Kháng nguyên phản ứng đặc hiệu với kháng thể, kháng nguyên không hoạt động được

Tế bào T độc tiết prôtêin độc làm tan tế bào nhiễm khiến VR không nhân lên được.

3. Phòng chống bệnh truyền nhiễm

- Sử dụng thuốc kháng sinh

- Tiêm vắc xin

- Kiểm soát vật trung gian truyền bệnh

- Vệ sinh cá nhân và cộng đồng