BÀI 27: VAI TRÒ, ĐẶC ĐIỂM, CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP. MỘT SỐ HÌNH THỨC TỔ CHỨC LÃNH THỔ NÔNG NGHIỆP

Bài 27:  VAI TRÒ, ĐẶC ĐIỂM, CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI  PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP.

MỘT SỐ HÌNH THỨC TỔ CHỨC LÃNH  THỔ NÔNG NGHIỆP

I/ VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA NÔNG NGHIỆP:

1. Vai trò:

-          Đóng vai trò quan trọng, không thể thay thế được.

*        Cung cấp lương thực, thực phẩm.

*        Nguyên liệu cho công nghiệp.

*        Nguồn hàng xuất khẩu, thu ngoại tệ.

-       Hiện nay 40% số lao động thế giới tham gia hoạt động nông nghiệp, chiếm 4% GDP toàn cầu.

2/ Đặc điểm:

a. Đất trồng là tư liệu sản xuất chủ yếu và  không thể thay thế: cần phải duy trì và nâng cao độ phì cho đất, sử dụng hợp lí, tiếc kiệm.

 b. Đối tượng của sản xuất nông nghiệp là cây trồng, vật nuôi: cần phải hiểu biết và tôn trọng quy luật sinh học.

 c. Sản xuất nông nghiệp có tính mùa vụ: Cần phải  xây dựng cơ cấu hợp lí, đa dạng hóa sản xuất, phát triển các ngành dich vụ, làng nghề,.. tận dụng thời gian dỗi.

d. Sản xuất nông nghiệp phụ thuộc vào điều kiện tự nhiên vì đối tượng là cây trồng, vật nuôi.

e. Trong nền kinh tế hiện đại, nông nghiệp trở thành ngành sản xuất hàng hóa.

II/ CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ NÔNG NGHIỆP:

1. Nhân tố tự nhiên: Là tiền đề cơ bản để phát triển và phân bố nông nghiệp.

-         Đất: Ảnh hưởng đến quy mô sản xuất, cơ cấu và phân bố cây trồng, vật nuôi và năng suất.

-         Khí hậu- nước: Ảnh hưởng đến thời vụ, cơ cấu cây trồng, vật nuôi, khả năng xen canh tăng vụ, tính ổn định hay bấp bênh của sản xuất nông nghiệp.

-         Sinh vật: ảnh hưởng đến mức độ phong phú giống cây trồng vật nuôi, cơ sở thức ăn cho gia súc, cơ sở để phát triển chăn nuôi.

2. Nhân tố Kinh tế- xã hội:

-         Dân cư- lao động: Ảnh hưởng đến cơ cấu và sự phân bố cây trồng vật nuôi. (là lực lượng lao động, tiêu thụ, quan trọng để phát triển nn)

-         Sở hữu ruộng đất: Ảnh hưởng đến con đường phát triển nông nghiệp, các hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp.

-         Tiến bộ khoa học- kĩ thuật: Giúp chủ động trong sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng và sản lượng.

-         Thị trường tiêu thụ: Ảnh hưởng đến giá cả nông sản, điều tiết sản xuất và hướng chuyên môn hóa.

III/ MỘT SỐ HÌNH THỨC TỔ CHỨC LÃNH THỔ NÔNG NGHIỆP:

1. Vai trò:

  Tạo ra những tiền đề cần thiết nhằm sử dụng hợp lí các điều kiện tự nhiên và kinh tế - xã hội của các nước, các vùng, mang lại hiệu quả kinh tế cao.

2. Các hình thức:

a/ Trang trại:.

-Hình thành và phát triển trong thời kì công nghiệp hóa thay thế kinh tế tiểu nông.

-Mục đích: Sản xuất hàng hóa

-Cách tổ chức quản lí: chuyên môn hóa, thâm canh, ứng dụng KHKT, thuê nhân công lao động.

b/ Thể tổng hợp nông nghiệp. (Giảm tải)

c/Vùng nông nghiệp.

Là hình thức cao nhất, là lãnh thổ nông nghiệp tương đối đồng nhất về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội nhằm phân bố hợp lí cây trồng vật nuôi, hình thành vùng chuyên môn hóa nông nghiệp.