BÀI 2: QUÁ TRÌNH VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG CÂY
QUÁ TRÌNH VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT TRONG CÂY
I. Dòng mạch gỗ
1. Cấu tạo của mạch gỗ:
- Mạch gỗ gồm các tế bào chết (quản bào và mạch ống) nối kế tiếp nhau tạo thành con đường vận chuyển nước và các ion khoáng từ rễ lên lá.
Tiêu chí so sánh |
Quản bào |
Mạch ống |
Đường kính |
Nhỏ |
Lớn |
Chiều dài |
Dài |
Ngắn |
Cách nối |
Gối đầu lên nhau |
Đầu kế đầu |
2. Thành phần của dịch mạch gỗ:
- Thành phần chủ yếu gồm: Nước, các ion khoáng ngoài ra còn có các chất hữu cơ được tổng hợp ở rễ.
3. Động lực đẩy dòng mạch gỗ
- Áp suất rễ.
- Lực hút do thoát hơi nước ở lá (động lực đầu trên).
- Lực liên kết giữa các phân tử nước với nhau và với thành mạch gỗ: Tạo thành một dòng vận chuyển liên tục từ rễ lên lá
II.DÒNG MẠCH RÂY.
1.Cấu tạo :
- Gồm các tế bào sống là ống rây và tế bào kèm.Các ống rây nối đầu với nhau thành ống dài từ lá xuống rễ.
2.Thành phần của dịch mạch rây:
- Saccarôzơ, các axit amin, hoocmôn thực vật, các hợp chất hữu cơ, một số ion khoáng (nhiều K)
3. Động lực của dòng mạch rây :
- Là sự chênh lệch áp suất thẩm thấu giữa cơ quan nguồn(lá) và cơ quan chứa (rễ)
Tiêu chí S2 |
Mạch gỗ |
Mạch rây |
Cấu tạo |
- Là những tế bào chết - Thành tế bào có chứa linhin. - Các tế bào nối với nhau thành những ống dài từ rễ lên lá. |
- Là những tế bào sống. - Các ống rây nối đầu với nhau thành ống dài đi từ lá xuống rễ. |
Thành phần dịch |
Nước, muối khoáng được hấp thụ ở rễ và các các hợp chất được tổng hợp ở rễ. |
Là các sản phẩm đồng hoá ở lá: + Saccarozo, axit amin, vitamin… + Một số ion khoáng được sử dụng lại. |
Động lực |
Là sự phối hợp của 3 lực: - Áp suất rễ. - Lực hút do thoát hơi nước ở lá. - Lức lk giữa các phân tử nước với nhau và với thành mạch gỗ. |
Là sự chênh lệch áp suất thẩm thấu giữa cơ quan nguồn và cơ quan chứa |