Bài 16: Sóng. Thủy triều. Dòng biển
SÓNG. THỦY TRIỀU. DÒNG BIỂN
I Sóng biển
1. Định nghĩa
Ø Là hình thức dao động của nước biển theo chiều thẳng đứng.
2. Nguyên nhân: Chủ yếu là do gió gồm 3 yếu tố:
Ø Tốc độ gió.
Ø Độ dài mặt mà trong đó nước chịu ảnh hưởng của gió.
Ø Thời gian nước bị gió thổi.
3. Sóng bạc đầu:
Ø Những phần tử nước biển chuyển động lên cao, khi rơi xuống va đập vào nhau vỡ tung tóe ra tạo thành bọt trắng.
4. Sóng thần:
Ø Có chiều cao (20- 40m) và tốc độ rất lớn (400- 800km), chủ yếu do động đất gây ra.
II Thủy triều
1 Khái niệm:
Là hiện tượng dao động thường xuyên và có chu kì của các khối nước trong các biển và đại dương.
2. Nguyên nhân:
Được hình thành chủ yếu do sức hút của Mặt trăng và Mặt trời.
3. Đặc điểm:
Ø Khi Mặt trăng – Mặt trời và Trái đất cùng nằm trên một đường thẳng: giao động thủy triều lớn nhất.
Ø Khi Mặt trăng – Mặt trời và Trái đất cùng nằm vuông góc với nhau: giao động thủy triều nhỏ nhất.
III/ DÒNG BIỂN:
- Các dòng biển nóng phát sinh ở 2 bên xích đạo chảy về hướng Tây, gặp lục địa thì chảy về cực.
- Các dòng biển lạnh xuất phát từ các vĩ tuyến 30-400, gần bờ Đông các đại dương và chảy về phía Xích đạo.
- Ở nữa cầu Bắc, có các dòng biển lạnh xuất phát từ vùng cực, men theo bờ Tây các đại dương chảy về phía Xích đạo.
- Ở vùng gió mùa thường xuất hiện các dòng biển đổi chiều theo mùa.
- Các dòng biển nóng và lạnh chảy đối xứng nhau qua hai bờ các đại dương.