Bài 13: LỰC MA SÁT
Bài 13: LỰC MA SÁT
I. Lực ma sát trượt
1. 1. Đo độ lớn của lực ma sát trượt
- - Móc lực kế vào vật rồi kéo theo phương ngang cho vật trượt gần như thẳng đều.
- - Khi đó, lực kế chỉ độ lớn của lực ma sát trượt tác dụng vào vật.
2. Độ lớn của lực ma sát trượt
- Không phụ thuộc vào diện tích tiếp xúc và tốc độ của vật.
- Tỉ lệ với độ lớn của áp lực.
- Phụ thuộc vào vật liệu và tình trạng của 2 mặt tiếp xúc.
4. 3. Hệ số ma sát trượt
(không có đơn vị)
Hệ số ma sát trư phụ thuộc vào vật liệu và tình trạng của 2 mặt tiếp xúc
5. Đặc điểm của độ lớn.Công thức của lực ma sát trượt
- Không phụ thuộc vào:
+ diện tích bề mặt tiếp xúc,
+ tốc độ của vật.
- Phụ thuộc vào:
+ vật liệu của hai mặt tiếp xúc,
+ tình trạng của 2 mặt tiếp xúc (độ nhám, độ sạch, độ khô,…).
- Tỉ lệ với độ lớn của áp lực theo công thức:
Chú ý: Khi vật trượt trên mặt sàn nằm ngang: N = P = m.g
II. Lực ma sát lăn.
- Lực ma sát lăn xuất hiện khi một vật lăn trên một vật khác, để cản lại chuyển động lăn của vật.
- Lực ma sát lăn rất nhỏ so với lực ma sát trượt.
III. Lực ma sát nghỉ.
1. Thế nào là lực ma sát nghỉ.
- Khi tác dụng vào vật một lực song song với mặt tiếp xúc nhưng vật chưa chuyển động thì mặt tiếp xúc đã tác dụng vào vật một lực ma sát nghỉ cân bằng với ngoại lực.
2. Những đặc điểm của lực ma sát nghỉ.
- Lực ma sát nghỉ có hướng ngược với hướng của lực tác dụng song song với mặt tiếp xúc, có độ lớn bằng độ lớn của lực tác dụng, khi vật còn chưa chuyển động.
- Ma sát nghỉ có một giá trị cực đại đúng bằng ngoại lực tác dụng song song với mặt tiếp xúc khi vật bắt đầu trượt.
- Khi vật trượt, lực ma sát trượt nhỏ hơn ma sát nghỉ cực đại.
3. Vai trò của lực ma sát nghỉ.
- Nhờ có ma sát nghỉ ta mới cầm nắm được các vật trên tay, đinh mới được giữ lại ở tường, sợi mới kết được thành vải.
- Nhờ có ma sát nghỉ mà dây cua roa chuyển động, băng chuyền chuyển được các vật từ nơi này đến nơi khác.
- Đối với người, động vật, xe cộ, lực ma sát nghỉ đóng vai trò lực phát động